Zdania względne nieokreślające
Jak wskazuje nazwa, zdania względne nieokreślające dostarczają nam dodatkowych informacji o kimś lub o czymś, ale informacje te nie pomagają nam określić o czym jest mowa. Zastanówmy się nad następującym przykładem: Gorillas, which are large and originate in Africa, can sometimes be found in zoos. W tym zdaniu odnosimy się do wszystkich goryli, a nie do niektórych z nich. Informacje w zdaniu względnym nieokreślającym są dodatkowe, dzięki czemu dowiadujemy się czegoś więcej o gorylach w ogóle, ale nie odnosi się to do konkretnej grupy goryli lub danego osobnika. Jeśli usunęlibyśmy zdanie względne nieokreślające ze zdania złożonego, zdanie nadal byłoby gramatycznie poprawne a znaczenie nie uległoby zmianie, choć mielibyśmy mniej informacji.
Zdanie względne nieokreślające składa się z zaimka względnego, czasownika i elementów nieobowiązkowych, takich jak podmiot oraz dopełnienie czasownika. Zawsze używamy przecinków lub nawiasów, aby oddzielić zdania względne nieokreślające od reszty zdania złożonego.
Przykłady
- John's mother, who lives in Scotland, has 6 grandchildren.
- My friend John, who went to the same school as me, has just written a best-selling novel.
- My grandmother, who is dead now, came from the North of England.
- We stopped at the museum, which we had never visited before.
- I've just come back from London, where John lives..
- Yesterday I met a woman named Susan, whose husband works in London.
Zaimki względne
Następujące zaimki względne stosujemy w zdaniach względnych nieokreślających. Te zaimki pojawiają się na początku zdań względnych nieokreślających i odnoszą się do rzeczownika występującego wcześniej w zdaniu złożonym.
| Osoba | Rzecz | Miejsce | |
|---|---|---|---|
| Podmiot | who | which | |
| Dopełnienie | who/whom | which | where |
| Zaimek dzierżawczy | whose |
Różnice między zdaniami względnymi określającymi i nieokreślającymi
W zdaniach względnych określających, zaimki who, whom i which często zastępujemy zaimkiem that w języku mówionym. Natomiast w zdaniach względnych nieokreślających, nie możemy zastąpić innych zaimków za pomocą that. Nie możemy także pominąć zaimka względnego w zdaniach względnych nieokreślających, tak jak to może mieć miejsce w zdaniach względnych określających. Wymaga się użycia zaimka, nawet jeśli pełni funkcję dopełnienia czasownika w zdaniu względnym. Zdania względne nieokreślające zawsze oddzielone są od reszty zdania złożonego przecinkami, co nie ma miejsca w zdaniach względnych określających.
Przykłady
- He gave me the letter, which was in a blue envelope. (zdanie względne nieokreślające: Był tam tylko jeden list, przypadkiem był niebieski. Należy użyć which.)
- He gave me the letter which/that was in a blue envelope. (zdanie względne określające: Było kilka listów w różnych kolorach, a dał mi niebieski. Which można zastąpić that. Przecinki są usunięte.)
- He gave me the letter, which I read immediately. (zdanie względne nieokreślające: Był tam tylko jeden list. Which jest dopełnieniem read, ale musi pozostać w zdaniu.)
- Stratford-on-Avon, which many people have written about, is Shakespeare's birthplace. (Każdy pojawiający się przyimek stawiany jest zwykle na końcu zdania względnego.)
- Stratford-on-Avon, about which many people have written, is Shakespeare's birthplace. (W języku formalnym można zaimek poprzedzić przyimkiem.)
Wyrażenia wprowadzające zdania złożone nieokreślające
Wyrażenia typu all of lub many of, po których występuje zaimek względny, mogą wprowadzać zdania względne nieokreślające.
| Osoba | Rzecz | |
|---|---|---|
| all of, any of, some of, a few of, both of, each of, either of, half of, many of, most of, much of, none of, one of, two of, etc. | whom | which |
Przykłady
- There were a lot of people at the party, many of whom I had known for years.
- There are 14 girls in my class, a few of whom are my friends.
- He was carrying his belongings, many of which were broken.
- He had thousands of books, most of which he had read.
- He picked up a handful of stones, one of which was sharp.
Zastosowanie „which” w odniesieniu do innego zdania
Zaimek względny which, występujący na początku zdania względnego nieokreślającego, może odnosić się do całości informacji zawartej w poprzedniej części zdania złożonego, raczej niż tylko do pojedynczego wyrazu.
Przykłady
- Chris did really well in his exams, which is quite a surprise.
- My friends were all hiding in my apartment, which isn't what I'd expected.
- She's studying to become a doctor, which is difficult.